Kata Ganda




definisi 

Kata ganda ialah bentuk kata yang dihasilkan melalui proses mengulangi atau menggandakan kata dasar. Dalam bahasa Melayu, terdapat tiga jenis penggandaan penuh, penggandaan separa dan penggandaan berentak


  


penggandaan penuh



Penggandaan ini melibatkan proses menggandakan keseluruhan kata dasar sama ada kata dasar itu berimbuhan ataupun tidak. Contoh:


     tiba-tiba                               sungguh-sungguh
     Persatuan-persatuan             kunang-kunang
     perusahaan-perusahaan        pelajar-pelajar




PENGGANDAAN SEPARA



definisi

Penggandaan separa melibatkan proses menggandakan sebahagian kata dasar sahaja. Kata dasar boleh berupa kata tunggal ataupun kata terbitan. Penggandaan ini boleh 
berlaku di hadapan atau di belakang kata dasar.





  • Penggandaan separa pada kata dasar tunggal biasanya melibatkan pengulangan suku kata pertamanya dan letak gandaannya pada bahagian hadapan kata dasar




    • Vokal dalam bentuk gandaan akan mengalami proses pelemahan menjadikannya vokal e seperti:

          
                      langit-   lalangit   -      lelangit

                      tikus    -   titikus   -   tetikus




          

          

    • Kata dasar berimbuhan yang mengalami penggandaan separa hanya perlu digandakan kata dasar utama dan tidak melibatkan imbuhannya sekali.



    • Biasanya penggandaan ini berlaku pada golongan kata kerja dan kata adjektif. Bentuk gandaan boleh diletakkan di hadapan atau di belakang kata dasar tertentu seperti:


    1. Penggandaan separa pada bahagian hadapan kata dasar


                bantu-membantu
                kasih-mengasihi
      



       2. Penggandaan separa pada bahagian belakang kata dasar


                berkali-kali
                tersenyum-senyum







    PENGGANDAAN BERENTAK



    DEFINISI



    Penggandaan ini melibatkan kata dasar mengikut rentak bunyi tertentu dalam kata dasar. Seluruh kata dasar digandakan dan bunyi-bunyi tertentu diulang atau diubah. Penggandaan berentak boleh dibahagikan kepada tiga jenis 
    iaitu:


    • Penggandaan berentak pengulangan konsonan. Contohnya:


                desas-desus           bolak-balik
                mundar-mandir      mandi-manda







    • Penggandaan berentak pengulangan vokal. Contohnya:


                saki-baki               selok-belok
                hingar-bingar        gotong-royong



    • Penggandaan berentak pengulangan bebas. Contohnya:


               kelam-kabut          saudara-mara
               lintang-pukang

       

    Kata Majmuk




    Definisi : proses pemajmukan
                  : merangkaikan 2 atau lebih kata dasar
                  : dieja terpisah bentuk satu unit dan tidak boleh 
                  terima penyisipan



    1.      Kata majmuk ada 3 kategori
    a)  Rangkai kata bebas – gelaran
    b)  Istilah khusus
    c)    Maksud kiasan

    Contoh kata ganda mengikut kategori:   
                  a )  rangkai kata bebas – gelaran
     air mata


     
    nasi minyak


     gambar rajah



     
    perdana menteri


                  b)  Istilah khusus

    • -         Mata pelajaran
    • -         Pita suara
    • -         Lut sinar
    • -         Analisis teks


                  c)    Maksud kiasan

    kaki bangku



    kaki ayam


     duit kopi



    anak emas



    buah hati


    2.    Bentuk kata majmuk ada 3 :
    a)  Telah mantap
     antarabangsa



     olahraga


     

    bumiputera

     

    warganegara

     

    suruhanjaya



     tanggungjawab



      

    kakitangan



    kerjasama



        beritahu




    jawatankuasa



    setiausaha



    sukarela


    matahari



    tandatangan



     pesuruhjaya


    b)  Penggandaan kata majmuk
    • unsur pertama kata sahaja       

     alat-alat tulis


     kapal-kapal terbang


    balai-balai rakyat

    •  bentuk yang telah mantap
    tandatangan-tandatangan




    c)    Pengimbuhan kata majmuk


                      i.     Awalan / akhiran : bercampur aduk, mengambil alih 
                                        ii.    Apitan : mencampuradukkan, menyatupadukan, diurusniagaka


                               

                            


      Kata majmuk terbahagi kepada beberapa kelas. Sila perhatikan rajah dibawah:










      pisang goreng atau goreng pisang?

        



       Apa itu Hukum D-M?

      Hukum D-M digunakan untuk memastikan frasa nama digunakan dengan betul. 



      D bermaksud benda atau perkara atau objek. '. M pula bermaksud  membuat atau sifat benda tersebut. Contohnya:-





      Frasa Nama
      Diterangkan (D)
      Menerangkan (M)
      guru
      orang
      askar
      kelapa
      baju
      pam
      penulis
      Sabarudin
      bahasa
      lelaki
      melayu
      sawit
      kemeja
      angin
      buku
      tukang kasut




      Ringkasnya, untuk menyebut frasa nama, kita mestilah menyebut nama benda dahulu, barulah diikuti dengan menerangkan sifatnya;-




        ikan besar bukannya besar ikan




      kipas putih bukannya putih kipas 


      pisang goreng bukannya goreng pisang





      Restoran Ali Maju bukannya Ali Maju Restoran




      Klinik Gigi bukannya Gigi Klinik



      Contoh-contoh lain:
      • perkara-perkara lain bukannya lain-lain perkara
      • negeri lain bukannya lain negeri
      • Hal-hal lain bukannya lain-lain hal



      Walau bagaimanapun, terdapat juga frasa nama yang terkecuali daripada hukum D-M. Hal ini demikian kerana frasa nama tersebut telah digunakan secara meluas, contohnya:-



      1. perdana menteri
      2. timbalan menteri
      3. naib presiden
      4. ibu pejabat
      5. pembantu penyelidik 
      6. penolong penyelia
      7. poskad


      Yang berikut dinyatakan contoh penggunaan hukum D-M yang tepat dalam bentuk ayat. 

       
      Salah
      Betul
      Saya suka makan goreng pisang.
      Saya suka makan pisang goreng.
      Ibu membeli cili sos dan gula di kedai.
      Ibu membeli sos cili dan gula di kedai.
      Ayah membeli makanan di Arina Restoran.
      Ayah membeli makanan di Restoran Arina.
      Adik dilahirkan di Raja Klinik.
      Adik dilahirkan di Klinik Raja.


      permulaan ♥ ♥ ♥